" />
Prim teşviklerinden yararlanıldıktan sonra ilgili kanunda aranılan şartların bazılarının teşvikli bildirge gönderildikten sonra tespit edilebilmesi nedeniyle (özellikle ortalama sigortalısına ilave olma şartından dolayı), yararlanılmış prim teşviklerinde sigortalıların bazıları sonradan hata listelerine düşebilmektedir.
Prim teşvikinden yararlanılan, sonrasında yersiz yararlanıldığı ortaya çıkan sigortalılar nedeniyle hatalı tahakkuk düzeltilmediği sürece, cari aylarda hatalı teşvik kanun numarası ile aynı kanun numarasından MUHSGK gönderilmesine de sistem tarafından izin verilmemektedir.
Bu durumda cari ayda hatalı teşvik kanun numarası ile aynı kanun numarasından bildirim yapılabilmesi için öncelikle prim teşviklerinden hatalı yararlanılmış sigortalılara ilişkin teşvikli kanun numarasından yapılmış tahakkukun, kanun numarasız tahakkuka (0 kanun numarasına) dönüştürülmesi ve bu işlemin de en geç cari aya ait MUHSGK’nın gönderilmesi gereken sürenin son gününden önce yapılması gerekmektedir.
Aksi halde, 1/5/2021 tarihinden itibaren prim teşviklerinden geriye yönelik yararlanma imkanı da bulunmadığından, cari ayda ilgili prim teşvikinden yararlanılamayacağından işverenler açısından bir gelir kaybı yaşanması sözkonusu olabilecektir.
e-Bildirge V2’de yer alan “(D) Belge türü ve/veya Kanun numarası” uygulaması, kanun numarası değişikliklerine kapatılmıştır.
e-Bildirge V2 uygulamasında yapılan bu değişiklik sonrasında, prim teşvikinden hatalı yararlanılmış sigortalılara ilişkin elektronik ortamda teşvikli kanun numarasından iptal nitelikte, 0 (sıfır) kanun numarasından asıl/ek bildirge gönderilmesi mümkün bulunmamaktadır.
Düzeltme işlemleri için SGK Müdürlüğüne başvurulması gerekiyor.
e-Bildirge V2 uygulamasında yer alan “(D) Belge türü ve/veya Kanun numarası” seçeneğinin kanun numarası değişikliklerine kapatılmasının ardından prim teşviklerinden hatalı yararlanılmış sigortalılara ilişkin düzeltme işlemlerinin ne şekilde yapılacağı SGK’nın 24/5/2021 tarihli Genel Yazısında açıklanmıştır.
Sözkonusu Genel Yazıda “…hatalı teşvik listesinde kaydı bulunan döneme ait iptal belge, yerine ek ya da asıl nitelikte kanun numarasız belge işleme alınması işleminin de Ünitenizce yapılması, hatalı teşvik listesinde kaydı bulunan işyerinin kanun numarasız belgeye çevrilmesi sırasında ise işverenden kağıt ortamında belge talep edilmemesi, hatalı teşvik listesinde yer alan dönem için iptal, kanun numarasız ek ya da asıl belgenin İşveren intra-Tahakkuk-Tahakkuk Giriş-Tahakkuk Nedeni D menüsü üzerinden Ünitenizce işleme alınması gerekmektedir.” şeklinde açıklama yapılmıştır.
Bu bağlamda, prim teşviklerinden hatalı yararlanılmış sigortalılara ilişkin, gerekli düzeltme işlemlerinin yapılarak cari ayda aynı kanun numarasından bildirge düzenlenebilmesi için cari ayda MUHSGK gönderilme süresi sona ermeden;
1-Hatalı yapılmış teşvikli bildirimlerin teşviksiz hale dönüştürülmesi amacıyla SGK müdürlüğüne başvurulması
2- Tahakkuk edecek fark primlerin ödenmesi
Gerekmektedir.
SGK yazısında, hatalı yararlanılan teşviklere ilişkin düzeltme işlemleri için dilekçe ile başvurması gibi bir koşul aranmamış olmakla birlikte, düzeltme işlemleri ilgili SGM tarafından re’sen yapılmadığı takdirde, bir dilekçe ile başvurulmasının isabetli olacağı değerlendirilmektedir.
Ayrıca, prim teşviklerinden yersiz yararlanıldığının anlaşılması halinde yapılacak müracaatlar sırasında hatalı kanun numarasından iptal, 0 (sıfır) kanun numarasından asıl/ek bildirge ibraz edilmesine de gerek bulunmamaktadır.
Dönüşüm işlemlerinin MUHSGK’nın verilme süresi geçirildikten sonra yapılması halinde ise gerekli düzeltme işlemleri yapılıncaya kadar cari ayda/aylarda hatalı teşvik kanun numarası ile aynı kanun numarasından bildirim yapılamayacak; dönüşüm işlemlerinin süresi içinde yapılmasına rağmen tahakkuk edecek prim borçlarının MUHSGK’nın verilme süresi içinde ödenmemesi halinde ise “vadesi geçmiş borcun bulunmama” kuralının arandığı teşviklerin hiç birinden de yararlanılamayacaktır.
Düzeltme işlemleri için yapılacak başvurular son günlere bırakılmamalı.
İlk bakışta mevcut uygulamanın kapatılması nedeniyle insan kaynakları birimlerinin veya meslek mensuplarının iş yoğunlukları daha da artacak gibi düşünülse de, uygulamanın açık olduğu sürelerde iptal ve asıl/ek bildirgeler elektronik ortamda gönderilmekte ancak bu belgelerin onaylama işlemi için yine SGK müdürlüğüne başvurulmaktaydı.
Haliyle uygulamada yapılan bu değişiklik işletmelerin iş yükünde bir artış meydana getirmemiş olmakla birlikte, elektronik ortamda iptal ve asıl/ek bildirge düzenlenmesi de dahil işlemlerin tümünün SGK Müdürlüklerince yapılması gerekecektir.
Bu nedenle, gerek SGK müdürlüklerinin iş yoğunlukları, gerekse cari ayda prim teşviklerinden yararlanılacak sigortalıların ve seçilecek teşvik kanun numaralarının tespit edilerek cari aya ilişkin bildirimlerin süresi içinde yapılabilmesini teminen SGK Müdürlüğüne yapılacak başvuruların MUHSGK’nın verilme süresinin son zamanlarına bırakılmamasının isabetli olacağı değerlendirilmektedir.
Eyüp Sabri DEMİRCİ
Sosyal Güvenlik Danışmanı