Hizmetlerimiz

Defter ve Belgelerin İncelemeye İbraz Edilmemesi Halinde Hangi Hallerde KDV İndirimi Reddedilmez?

              Danıştay İçtihatları Birleştirme Kurulunun 25.07.2019 tarihli 30842 Sayılı Resmi Gazete’ de yayımlanan E:2013/2, K: 2019/1 sayılı kararı ile;

              1-Mücbir sebeplerle defter ve belgelerin vergi incelemesinde ibraz edilmemesi,

              2-Mücbir sebepler olmaksızın vergi incelemesinde ibraz edilmeyen defter ve belgelerin daha sonra dava aşamasında yargı mercilerine ibraz edilmesi,

              Hallerinde KDV indirimi konusunda yeni içtihatlar verilmiştir.

A-Defter ve Belgelerin Mücbir Sebeplerle Vergi İncelemesine İbraz Edilememesi Halinde KDV İndirimi Reddedilir mi?

Danıştay İçtihadı Birleştirme Kurulu kararında mücbir sebeplerle defter ve belgelerin vergi inceleme sürecinde ibraz edilememesi haliyle ilgili aşağıda yer alan 2 konuda hüküm verilmiştir:

1-Defter ve belge ibrazı konusunda mücbir sebep halinin varlığının ispatı,

2-Mücbir sebeplerle ibraz ödevini yerine getiremeyen mükelleflerin, indirim konusu yapılan KDV’lerin alış belgelerinde ayrıca gösterilmiş olduğunu ispat yükümlülüğünün bulunup bulunmadığı.

1- Defter ve Belgelerin Zayi Olduğu Nasıl İspatlanmalıdır?

Danıştay İçtihatları Birleştirme Kurulunun 25.07.2019 tarihli 30842 Sayılı Resmi Gazete’ de yayımlanan E:2013/2, K: 2019/1 Sayılı Kararına göre;

a-Defter ve belge ibrazı konusunda mücbir sebep halinin varlığının ispatı, mutlak bir şekil şartına bağlı değildir,

b-Defter ve belgelerin zayi olması durumu aşağıdaki belgelerle ispatlanabilir:

ba-Ticaret mahkemelerinden alınacak zayi belgesi,

bb-ilgili resmi makamlardan alınan ve hukuken itibar edilebilir nitelikteki aşağıdaki belgeler:

bba- Polis veya Jandarma tutanağı,

bbb-Zabıta amirliği tutanağı,

bbc-İtfaiye Tutanağı,

Danıştay İçtihadı Birleştirme Kurulu Kararları hem Danıştay daireleri ve idari mahkemeler hem de idareyi bağladığı için bundan sonra vergi incelemesi aşamasından başlayarak defter ve belgelerin zayi olduğu iddiasının mutlaka zayi belgesi ile ispat edilmesi gerektiği öne sürülemeyecek, mükellefin bu iddiasını kanıtlamaya dönük idareye ve/veya mahkemeye sunmuş olduğu ilgili resmi makamlardan alınan ve hukuken itibar edilebilir nitelikteki tüm deliller de dikkate alınacaktır.

2-Defter ve Belgelerin Mücbir Sebeplerle İbraz Edilmemesi Halinde KDV İndirimi Neden Reddedilmez? 

Danıştay İçtihatları Birleştirme Kurulunun 25.07.2019 tarihli 30842 Sayılı Resmi Gazete’ de yayımlanan E:2013/2, K: 2019/1 Sayılı Kararına göre;

a- KDV indiriminden yararlanmış bir mükellefin beyanlarının doğru olup olmadığının tespiti amacıyla defter ve belgelerinin ibrazı istenildiğinde, Vergi Usul Kanununda tanımlanmış olan mücbir sebep hallerinden biri nedeniyle defter ve belgeleri zayi olan bir mükellefin, ibraz ödevini yerine getirmesi beklenemez,

b-Böyle bir nedenden dolayı ibraz ödevini yerine getiremeyen mükellefin KDV indirimlerinin reddi suretiyle adına tarhiyat yapılması ve ceza kesilmesi uygun düşmez. Bu bakımdan,sadece defter ve belgelerinin zayi olmasına dayanılarak veya alış belgelerinin temin edememesinden hareket edilerek mükellefin KDV indirimleri reddedilemez ve mükellefe ceza kesilemez.

c-İspat yükü konusunda defterlerle birlikte zayi olan ve KDV indirimini esas olan alış belgelerinin alış yapılan mükelleflerden temin edilerek inceleme elemanına veya mahkemeye ibrazını beklemek de gerçekçi bir yaklaşım olmaz. Zira, alım yapılan mükelleflerin bazen faaliyetini terk etmeleri veya bulunamamaları, bazen de belge asıllarını vermemeleri gibi sebeplerle bu belgeler temin edilmemektedir. Dava aşamasında mahkemece, bu belgelerin temin edilmesi davacıdan istenildiği durumlarda, alım yapılan mükelleflerin defter belge saklama yükümlülük süresi de çoğu zaman dolduğundan, istenilen belgelerin temin edilmesi imkansız hale gelmektedir. Bu nedenle, KDV indirimlerinin alış belgelerinde ayrıca gösterildiğinin ispatında, ispat külfeti mükellefe yüklenemez, dolayısıyla belgeleri zayi olan mükelleflerden alış belgelerinin temin edilmesi istenilemez. Dolayısıyla, ispat külfeti, bundan böyle vergi idaresine aittir.

Defter ve belgelerini mücbir sebeplerle ibraz edemeyen mükelleflerin KDV indirimlerinin reddedilebilmesi ve vergi ziayı cezası kesilebilmesi için, KDV indirimi konusunda kanuni şartların mevcut olmadığının idare tarafından ispat edilmesi gerekir. Bu içtihat gerek vergi inceleme süresince gerekse dava aşamasında dikkate alınır.

B-.Defter ve Belgelerin Mücbir Sebepler Olmaksızın İbraz Edilmemesi Halinde KDV İndirimleri Neden Reddedilir?

Defter ve belgelerin mücbir sebepler olmaksızın vergi incelemesi aşamasında ibraz edilmemesi halinde, mükellef hakkında 3065 sayılı KDV kanunun 29 ve 34 maddesinde KDV indirimler için aranan şartların varlığının mükellefçe ispat edilmemesi nedeniyle KDV indirimleri reddedilir ve 3 kat vergi ziyayı cezası uygulanır. Diğer bir ifadeyle mücbir sebepler olmaksızın defter ve belgelerini ibraz etmeyen mükellef, KDV indiriminin gerçek işlemlere dayandığını ve indirim için kanunun aradığı şekil şartlarını sağladığını ispat etmek durumundadır.  Danıştay İçtihatları Birleştirme Kurulunun 25.07.2019 tarihli 30842 Sayılı Resmi Gazete’ de yayımlanan E:2013/2, K: 2019/1 Sayılı Kararı bu konuda bir yenilik ve değişiklik getirmemiştir.

C-Mücbir Sebepler Olmaksızın Vergi İncelemesine İbraz Edilmeyen Defter ve Belgelerin Daha Sonra Mahkemeye İbraz Edilmesi Halinde KDV İndirimleri Hangi Hallerde Kabul Edilir?

Danıştay İçtihatları Birleştirme Kurulunun 25.07.2019 tarihli 30842 Sayılı Resmi Gazete’ de yayımlanan E:2013/2, K: 2019/1 Sayılı Kararına göre;

1-Defter ve belgelerinin mücbir sebepler olmaksızın vergi incelemesine ibraz edilmemesi halinde KDV indirimi 3065 sayılı KDV Kanununun 29. ve 34. Maddesinde belirtilen ön koşulların sağlandığının ispat edilemediğini ancak, tarhiyata karşı açılan davada, davacıların defter ve belgeleri mahkemeye sunmaya hazır olduklarını ifade ederek KDV indirimlerine ilişkin yasal koşulları taşıdıklarını iddia etmeleri halinde, defter ve belgelerinin incelenerek, bu iddialarının doğruluğu araştırılmalı ve buna göre hüküm verilmelidir,

 2-Yargılama aşamasında dosyaya taraflarca sunulan ve sunulması kabul edilen belgeler hakkında diğer tarafın görüşü alınmalı ve hüküm verilirken diğer tarafın görüşünün değerlendirilmelidir. Dolayısıyla, vergi incelemesine sunulmayan defter ve belgelerin mahkemeye sunulması halinde bu defter ve belgelerin gerçek bir ticari harekete ve teslime dayanıp dayanmadığının tespitinin ancak her türlü imkan ve yetki ile donatılmış vergi idaresi tarafından yapılacak vergi incelemesi ile ortaya konulabilir. Bu durumda mahkemeye sunulacak defter ve belgeler hakkında vergi idaresinin bilgi ve tespitine başvurulması gerekir. Karara, göre yaptığı vergilendirmeye karşı açılan davanın tarafı olan vergi idaresi, ancak yargılama aşamasında ulaşabileceği defter ve belgeler hakkında gerek biçimsel yönden, gerekse belgelerin temsil ettiği hukuki muamelelerin gerçekliği konusundaki saptamalarını, VUK’ un tanıdığı yetki ve tekniklere göre yapar. Defter ve belgelere ilişkin vergi idaresinin bu saptamalarından sonra mahkeme,  gerekiyorsa İYUK’ un 31/1 maddesi kapsamında diğer delilleri de elde ederek tüm bu deliller çerçevesinde karar verir.

Danıştay İçtihadı Birleştirme Kararı sonrasında defter ve belgelerin vergi incelemesine ibraz edilmemesi halinde uygulanacak yaptırımlar özetle şöyledir: