Hizmetlerimiz
DAHİLDE İŞLEME İZİN BELGESİ KAPSAMINDA ALIM VE SATIM'DA KDV UYGULAMASI
DAHİLDE İŞLEME İZİN BELGESİ KAPSAMINDA ALIM VE SATIM'DA KDV UYGULAMASI
Tarih: 01/08/2006
A. DAHİLDE İŞLEME REJİMİ NEDİR ?
Dahilde İşleme Rejimi; ihraç ürünlerinin üretimi için ithal edilen ve ithali gümrük vergisine tabi girdilere gümrük muafiyeti sağlayan ihracatı teşvik politikası aracıdır. Firmalar, İhraç edilmesi düşünülen malların üretiminde kullanılacak olan hammadde, yardımcı madde, yarı mamul, mamul, ara malı ve ambalaj malzemelerinin başta çeşitli vergisel yüklerden muaf olmak üzere ve devlete ihracat taahhüdünde bulunmak koşuluyla, çeşitli kolaylıklar ve teşviklerden yararlanabilirler. Teşviklerden yararlanabilmek için Dahilde İşleme İzin Belgesi alınması zorunludur.
B. DAHİLDE İŞLEME İZİN BELGESİNİN ÇEŞİTLERİ NELERDİR ?
Dahilde İşleme tedbirleri iki ana kısımdan oluşmaktadır.
Bu sistemlerin sağladığı avantajlar ve işleyiş şekilleri birbirlerinden farklılıklar göstermektedir. Firmalar bu sistemleri iyi tanımalı ve amaçlarına en uygun sistemi tercih etmelidir.
1- Şartlı Muafiyet Sistemi (İhracat Taahhüdü Karşılığı Askıya Alma): Dahilde İşleme İzin Belgesi kapsamında ihracı taahhüt edilen işlem görmüş ürünlerin üretiminde gerekli olan ve serbest dolaşımda bulunmayan hammadde, yardımcı madde, yarı mamul, mamul ile ambalaj ve işletme malzemelerinin, Türkiye Gümrük Bölgesinde yerleşik firmalarca bedelli ve/veya bedelsiz ithaline ticaret politikası önlemlerine tabi tutulmaksızın ve bu ithalattan doğan vergi kadar teminat alınarak izin verilmesidir.
Bu sistemde ihracatçılar, ithal ettikleri girdilere karşılık gelen vergileri ödemeyip, ithalatın yapıldığı gümrük idaresi saymanlıklarına, hesaplanan vergi tutarı kadar bir teminat yatırmak suretiyle vergileri askıya aldırtma hakkına sahiptirler. İthalatla ilgili vergi muafiyetinden yararlanmak, ancak ihracat taahhüdünün yerine getirilmesi ile kesinlik kazanmaktadır.
Eşdeğer Eşya kullanılması: İşlem görmüş ürünlerin üretimi için ithal eşyasının yerine eşdeğer eşya olarak 8-12’li bazda gümrük tarife istatistik pozisyonu, ticari kalite ve teknik özellikleri itibariyle aynı kalite ve nitelikleri taşıyan serbest dolaşımdaki eşya kullanılabilir. Serbest dolaşımdaki hammadde kullanılarak yapılacak nihai ürünün 3. ülkelere ihracatını müteakip her türlü vergiden muaf olarak ve teminat alınmaksızın bundan sonra yapılacak mal ithalatına imkan sağlamaktadır.Türkiye’de serbest dolaşımda bulunan girdileri kullanarak üretim yapan ve ürettiği ürünleri üçüncü ülkelere ihraç eden imalatçı ihracatçı firmalar, bu tür ihracatlarını belgelemek koşuluyla ihraç edilen ürünlerin üretiminde kullanılan girdilerin eşdeğeri olan 3. ülke menşeli girdileri gümrük vergisi muafiyetli olarak ithal etme hakkına sahiptir. Eşdeğer eşya kullanımı ile ilgili Dahilde İşleme izin Belgeleri kapsamında ithal edilen girdiler üzerinde bunları ithal eden firmaların serbest tasarruf hakkı bulunmaktadır. Bu mallar ithal edilirken serbest dolaşıma girmek üzere ithal edilmektedir.
2- Geri Ödeme Sistemi: İthalat Rejimi çerçevesinde her türlü vergisi ödenerek serbest dolaşıma giren malların kullanılması ile üretilen mamullerin Dahilde İşleme İzin Belgesi kapsamında 3. ülkelere ihracı halinde ithalat esnasında tahsil edilen vergiler geri ödenmektedir. Burada dikkat edilmesi gereken hususlar mevcuttur. Firmanız ihracat yapma düşüncesinde ise, ithalat esnasında Gümrük Beyannamesi üzerine malların geri ödeme sistemi çerçevesinde ithal edildiğini şerh düşürmelidir. İthalat esnasında ödenmiş olan vergilerin geri alınabilmesi için, firmanızın ithalatı takip eden 6 ay içerisinde dahilde işleme izin belgesi almak için müracaat etmesi gerekmektedir.
Geri Ödeme Sistemi çerçevesinde düzenlenen Dahilde İşleme İzin Belgesi İhracat taahhüdünün kapatılmasını müteakip 3 ay içerisinde, ithalat sırasında ödenen vergilerin iadesi için ilgili gümrük idaresine müracaat edilmesi gerekmektedir.
C. DAHİLDE İŞLEME İZİN BELGESİNİN SAĞLADIĞI AVANTAJLAR NELERDİR ?
· 3. ülkelerden yapılan ithalatta Gümrük Vergisi, KDV ve diğer vergi, resim ve harçlardan muafiyet
· AB ülkelerinden ithalde KDV ve diğer vergi,resim ve harçlardan muafiyet
· İhracat taahhüdünü üçüncü ülkelere yapılan ihracatla yerine getirmek koşulu ile ithalatta kota ve gözetim önlemlerinden muafiyet
· Dış Ticarette Standardizasyon ve Teknik Düzenlemeler mevzuatına tabi olmama
· İhracat sayılan satış ve teslimler ile ilgili olarak gümrük vergisi muafiyetli ithalat
· Eşdeğer eşya kullanımına olanak vermesi,
· Ödenmiş vergilerin geri alınması
D. DAHİLDE İŞLEME İZİN BELGESİNİN SÜRELERİ VAR MIDIR ?
Dahilde İşleme İzin Belgesinin Süreleri:
Dahilde İşleme İzin Belgesi'nin süresi Dış Ticaret Müsteşarlığınca proje konusu malın özelliğine göre belirlenir. Bu süre 12 ayı geçemez. Ancak, Müsteşarlık mamulün özelliklerini dikkate alarak bu süreyi kısaltabilir.
Dahilde işleme izin belgelerine, belgede taahhüt edilen ihracatın %50'sinin gerçekleştirilmesi halinde belgenin orjinal süresinin 1/4'i kadar süre verilebilir.
E.SATICI FİRMANIN DAHİLDE İŞLEME İZİN BELGESİ KAPSAMINDAKİ UYGULAMASI;
Satıcı firma Dahilde İşleme İzin Belgesi kapsamında alıcı firmaya keseceği faturaya,
3065 sayılı KDV. Kanunun 11/1- c maddesine istinaden “İŞ BU SATIŞ X İNŞAAT ÇELİK SANAYİ VE TİCARET LİMİTED ŞİRKETİ’ nin / /2006 tarih ve 2006/D1 - ….. nolu Dahilde İşleme İzin Belgesi Kapsamında Yapılarak KDV İstisnasından yararlandırılmıştır” ibaresini yazarak Dahilde İşleme İzin Belgesinin bir nüshasını fatura eki yapacaktır. KDV Beyannamesinde de bu fotokopiyi ek yapacaktır. Satıcı firma beyannamesini İhraç Kayıtlı Teslim’lerdeki gibi yapacaktır. Dahilde İşleme İzin Belgesine göre yapılan teslimler Katma Değer Vergisi Kanunun Geçici 17. Maddesine göre Tecil - Terkin uygulamasına tabidir.
ÖRNEK FATURA KESIMI:
XYZ MALZEMESİ 100,00-YTL
%18 KDV 18,00-YTL
TOPLAM 118,00-YTL
3065 sayılı KDV. Kanunun 11/1- c maddesine istinaden “iş bu satış X inşaat çelik kalıpları sanayi ve ticaret limited şirketi’ nin //2006 tarih ve 2006/D1 - … nolu Dahilde İşleme İzin Belgesi Kapsamında Yapılarak KDV İstisnasından yararlandırılmıştır”
(YALNIZ YUZ YTL TAHSIL EDILMISTIR)
satıcı firmanın kestiği ilgili faturanın muhasebe kaydı;
------------/------------------ BORÇ / ALACAK
120—ALICILAR HS 100,00-
192—DİĞER KDV 18,00-
392-DİĞER KDV 18,00-
601-YURDIŞI SATIŞLAR HS 100,00-,
------------/----------------
satıcı firmaca kdv beyannamesi ile beyan etmesinin muhasebe kaydı;
------------/----------------------------- BORÇ / ALACAK
391- HESAPLANAN KDV .. (varsayılan) 1100,00-
190-DEVR KDV HS 282,00-
392-DİĞER KDV HS 18,00-
191-İND.KDV HS.…(varsayılan) 1200,00-
190-DEVR KDV HS(varsayılan) 200,00-
------------/----------------------------
Satıcı firma KDV iadesinin takibinde, Satış faturaları Gümrük Beyannamesi, İndirilecek KDV listesi, Dahilde İşleme veya Geçici Kabul İzin belgelerinin Onaylı Örneği ve İhracatın yapıldığı ayı takip eden ay başından itibaren 2 ay içerisinde YMM Raporu 2’şer adet düzenlenip satıcıya gönderilen KDV tasdik raporunu vergi dairesine ibraz edecektir. Satıcı firma diğer evraklardan sonra, gelen bu YMM raporunu ’da vergi dairesine bilahare ibraz edecektir,bu raporu bekletmeden diğer evraklarını önceden verebılır.
Satıcı firma iade yerine indirim yoluyla KDV’ yi telafi edebilecektir. Bu tercihi yapan mükelleflerin, ihracatın gerçekleştiği dönem beyannamesinde “İndirim” satırına dahil edebileceği ancak bu hususun vergi dairesine dilekçe ile bildirilmesi gerektiği 98 Nolu KDV Genel Tebliğinde açıklanmıştır.
Alıcı firmanın gçb tesliminde,vergi dairesine dilekçe ile bildirerek;
İndirime ilave edilmelidir,bu takdirde muhasebe kaydı;
------------/------------------ BORÇ / ALACAK
191—İND.KDV. 18,00-
192—DİĞER KDV 18,00-
------------/------------------
YMM tasdik raporu ibrazından önce bu işlem yapılabilecektir. Ancak alıcı firmanın İhracatın gerçekleştiği ayın ertesi aydan itibaren iki ay içerisinde satıcı firmaya ibraz edeceği YMM tasdik raporundaki tutarların indirim hesaplarına alınan KDV tutarıyla aynı olması gerekmektedir.
İlgili firma indirim yolu ile değilde iade veya mahsup yöntemi ile telafi etmek istediği takdirdeki muhasebe kaydıda aşağıdaki gibi olacaktır.
------------/------------------------ BORÇ / ALACAK
136-DİĞER ÇEŞİTLİ ALACAKLAR. 18,00-
192-DİĞER KDV 18,00-
------------/-------------------------
Örneğin ödenecek muhtasar vergisine mahsup edilecekse;
------------/------------------------ BORÇ / ALACAK
360-ÖD.VERGİ VE FONLAR HS . 18,00-
136-DİĞER ÇEŞİTLİ ALACKLAR 18,00-
------------/-------------------------
ÖNEMLİ NOT:BU ÖRNEKTE KDV DEVİR OLARAK ALINMIŞTIR.EĞER KDV ÖDEMESİ ÇIKMIŞ OLSAYDI BU TAKDİRDE 18 YTL KADAR KISMI TECİL-TERKİN UYGULAMASINDAN FAYDALANDIRILMALIYDI.
F.DAHİLDE İŞLEME İZİN BELGESİ KAPSAMINDA ALIM YAPAN FİRMANIN UYGULAMASI;
İhraç edilen mamullerin Gümrük Çıkış beyannamelerine, Firma adı ve Dahilde İşleme İzin Belgesi tarih ve numarasını yazacaktır. Yazılmaz ise İhracatlar Dahilde İşleme İzin belgemize sayılmaz, kapama’da problem yaşarız ve satıcı firmaya’ da bu KDV’yi ödemek zorunda kalırız. İhracatın yapıldığı ayın ertesi 2 ay içerisinde YMM raporu 2 Nüsha hazırlatılıp, Satıcı firmaya gönderilmelidir.
Alıcı firmanın dahilde işleme izin belgesi kapsamındaki alımının muhasebe kaydı:
------------/------------------------ BORÇ / ALACAK
150-ILK MADDE MALZEME HS 100,00-
192-DİĞER KDV HS 18,00-
320-SATICILAR HS 118,00-
------------/--------------------------
fırma ısmı ve dahılde ısleme ızın belgesı nosu yazılmıs gcb teslimi ve ymm kdv tastik raporu teslımı sonrasında,alıcı firmanın yapacağı muhasebe kaydı.
------------/------------------ BORÇ / ALACAK
320 SATICILAR HS 18,00-
192-DİĞER KDV HS 18,00-
------------/------------------
VERGİ DUNYASI, YIL 36, SAYI 429, MAYIS 2017 85
DİİB Kapsamında Temin Edilen Girdilerle
Uretilen Malların İhracatcılara Teslimi
1. GİRİŞ
Bilindiği uzere, DİİB kapsamında yurticinden ya
da yurtdışından KDV’siz temin edilen girdiler kullanılarak
uretilen urunlerin KDV Kanunu’nun Gecici
17’nci maddesi kapsamında ihrac kayıtlı olarak başka
bir DİİB sahibi mukellefe satışı ile aynı Kanunu’nun
11/1-c maddesi kapsamında ihracatcılara ihrac kayıtlı
satılması mumkun bulunmaktadır. Bu durumda ihrac
kayıtlı mal teslim eden mukellefin iade alabileceği
KDV tutarının hesaplanmasına ilişkin yontem ise
15/02/2017 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan 11
Seri No.lu Tebliğ ile değiştirilmiştir.
Diğer yandan, aynı Tebliğ ile yapılan değişikliler
kapsamında, DİİB sahibi mukelleflerin DİİB kapsamında
KDV odemeksizin temin ettiği girdilerle urettiği
malları ihrac edilmek uzere aracı ihracatcılara
KDV tahsil ederek satmaları mumkun kılınmıştır.
İlerleyen bolumlerde, yukarıda değinilen değişikler
eski duzenlemelerle karşılaştırmalı olarak acıklanmıştır.
2. KATMA DEĞER VERGİSİ KANUNU’NUN
GECİCİ 17’NCİ MADDESİ
Katma Değer Vergisi Kanunu’nun gecici 17’nci
maddesi ile, dahilde işleme ve gecici kabul rejimi kapsamında
ihrac edilecek malların uretiminde kullanılacak
maddelerin 31/12/2020 tarihine kadar tesliminde
Katma Değer Vergisi Kanununun 11’inci maddesinin
1 numaralı fıkrasının (c) bendi hukumlerine gore, bolgeler,
sektorler veya mal grupları itibariyle işlem yaptırmaya
Bakanlar Kurulu yetkili kılınmıştır.
Soz konusu yetkiye dayanılarak yayımlanan
16/4/2001 tarih ve 2001/2325 sayılı Bakanlar Kurulu
Kararıyla dahilde işleme izin belgesi kapsamında ihrac
edilecek urunlerin imalinde kullanılacak maddelerin
dahilde işleme izin belgesine sahip mukelleflere tesliminde
sektorel ayrım yapılmaksızın 3065 sayılı Kanun’un
11/1-c maddesinde duzenlenen tecil-terkin
kapsamında işlem yapılabileceği karara bağlanmıştır.
Ote yandan bahsi gecen maddede, gecici 17’nci
maddenin uygulanmasında ihracat suresi olarak KaÖz
15 Şubat 2017 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan 11 seri numaralı Genel Tebliğ ile Dahilde
İşleme İzin Belgesi (DİİB) kapsamında temin edilen girdilerle üretilen malların ihraç kayıtlı teslime
konu edilmesi halinde iade alınabilecek KDV üst sınırının hesaplanmasıyla ilgili yöntem
değiştirilmiştir. Öte yandan, belge kapsamında KDV ödemeden temin edilen girdilerle üretilen
malların ihraç edilmek üzere aracı ihracatçılara KDV’li teslimi ve ihracatçıların da ödedikleri
bu vergileri iade konusu yapmaları mümkün hale gelmiştir.
Anahtar Kelimeler: DİİB, Dahilde İşleme, İhraç Kayıtlı Teslim, İade, İhracat.
HUSEYİN DİNCER
Eski Hesap Uzmanı
nun’un 11/1-c bendindeki uc aylık sure yerine bu dahilde
işleme izin belgesinde ongorulen surelerin esas
alınacağı ifade edildikten sonra, ihracatın şartlara
uygun olarak gercekleştirilmemesi halinde zamanında
alınmayan verginin, vergi ziyaı cezası uygulanarak gecikme
faizi ile birlikte alıcıdan tahsil edileceği hukum
altına alınmıştır.
3. DİİB KAPSAMINDA TEMİN EDİLEN
GİRDİLERLE URETİLEN MALLARIN GECİCİ
17’NCİ MADDE KAPSAMINDA İHRAC KAYITLI
TESLİMİ
KDV Genel Uygulama Tebliği’nin II-A/9.1 bolumunde
ifade edildiği uzere DİİB sahibi mukelleflerin,
3065 sayılı Kanunun gecici 17’nci maddesi kapsamında
temin ettiği malları kullanarak urettiği malların
DİİB sahibi alıcılara 3065 sayılı Kanunun gecici
17’nci maddesi kapsamında teslimi mumkundur.
Ancak, bu kapsamda teslim edilen malların diğer DİİB’nin
girdisi mahiyetinde olması ve her bir DİİB’nin
dahilde işleme mevzuatına uygun olarak kapatılması
gerekir.
Buna gore, DİİB sahibi mukellefler, KDV Kanununun
Gecici 17’nci maddesi kapsamında temin ettiği
girdileri kullanarak urettikleri malları, DİİB sahibi alıcıların
belge kapsamında ureteceği mallar icin ham
veya yardımcı madde olarak teslim edebilmekte olup,
soz konusu madde kapsamında yapılan teslimler nedeniyle
tahsil edilmeyen KDV icin tecil-terkin veya
iade uygulaması KDV Kanunu’nun 11/1-c maddesi
kapsamında yapılmaktadır.
3.1. 11 Seri No.lu Tebliğ Oncesinde İade Alınabilecek
KDV İadesinin Hesaplanması
11 Seri No.lu Tebliğ oncesinde yukarıda bahsi
gecen uygulamada, Kanunun Gecici 17’nci maddesi
kapsamında teslimde bulunan DİİB sahibi mukellefin
iadesini talep edeceği KDV tutarı, ihrac kaydıyla teslim
nedeniyle hesaplayıp tahsil etmediği KDV tutarından,
bu malların uretimi icin yurtici ve yurtdışından
KDV odemeksizin temin ettiği mallar nedeniyle odemediği
KDV tutarı duşuldukten sonra kalan tutardan
fazla olamamaktaydı.
Örnek: DİİB sahibi mükellef (A) DİİB kapsamında
KDV ödemeksizin temin ettiği 1.000 TL tutarındaki (X)
hammaddesi ile (y) malını üretmiş ve DİİB sahibi mükellef
(B) için girdi niteliğindeki (y) malını 3.000 TL
bedelle Kanunu’nun Geçici 17’nci maddesi çerçevesinde
mükellef (B)’ye teslim etmiştir.
Buna göre, (x) hammaddesi ve (y) malının KDV
oranlarına göre DİİB sahibi mükellef (A)’nın iade alabileceği
maksimum KDV tutarları aşağıdaki gibi olmaktaydı:
Tablodan da gorulduğu uzere, hammadde ve bu
hammadde kullanılarak uretilen malın Gecici 17’nci
madde kapsamında ihrac kayıtlı teslimi durumunda,
girdi ve mamulun KDV oranlarına gore DİİB sahibi
mukellefin iade alabileceği KDV tutarı değişmektedir.
11 Seri No.lu Tebliğ oncesindeki bu duzenlemede,
iade alınabilecek bu tutar ihrac kaydıyla teslim nedeniyle
hesaplayıp tahsil etmediği KDV tutarından, bu
malların uretimi icin yurtici ve yurtdışından KDV odemeksizin
temin ettiği mallar nedeniyle odemediği
KDV tutarı duşuldukten sonra kalan tutardan fazla olamamaktaydı.
3.2. 11 Seri No.lu Tebliğ Sonrasında İade Alınabilecek
KDV İadesinin Hesaplanması
15/02/2017 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan 11
Seri No.lu Katma Değer Vergisi Genel Uygulama Tebliğinde
Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ’in 7’nci
maddesi ile Genel Uygulama Tebliği’nin II-A/9.1 bolumunun
son paragrafının birinci cumlesi değiştiril-
86 VERGİ DUNYASI, YIL 36, SAYI 429, MAYIS 2017
miştir. Bu duzenleme ile 3065 sayılı Kanunun Gecici
17’nci maddesi kapsamında teslimde bulunan DİİB
sahibi mukellefin iadesini talep edeceği KDV tutarı,
ihrac kaydıyla teslim bedeli ile bu malların uretimi icin
yurtici ve yurtdışından KDV odemeksizin temin ettiği
malların bedeli arasındaki farka genel vergi oranı uygulanmak
suretiyle bulunacak tutarı aşamayacağı yonunde
uygulama değiştirilmiştir.
Yapılan bu değişikliğin, DİİB kapsamındaki girdisinin
KDV oranı ile Gecici 17’nci madde kapsamında
ikinci DİİB sahibine ihrac kayıtlı teslim edilen malın
KDV oranı farklı olan mukellefler acısından etki yaratacağı
tabiidir.
Yukarıda yer alan ornekte yer alan DİİB sahibi mukellef
(A)’nın iade alınabileceği KDV tutarı, 11 Seri
No.lu Tebliğ ile yapılan değişiklik sonrasında aşağıdaki
tabloda hesaplanmıştır.
Gorulduğu uzere, 11 Seri No.lu Tebliğ oncesinde
iade alınabilecek maksimum KDV tutarı DİİB kapsamında
KDV odenmeksizin temin edilen girdi ile bu
girdi ile uretilen urunun tabi olduğu KDV oranlarına
gore değişmekte iken, 11 Seri No.lu Tebliğ ile yapılan
değişiklik sonrası girdi ve uretilen urunun tabi olduğu
KDV oranının maksimum iade alınabilecek KDV tutarına
etkisi kalmamıştır.
4. DİİB KAPSAMINDA URETİLEN URUNLERİN
İHRACATCILARA KDV TAHSİL EDİLEREK
TESLİMİ
4.1. 11 Seri No.lu Tebliğ Oncesindeki Duzenleme
KDV Genel Uygulama Tebliği’nin IV-A/1.5 bolumu
4/10/2016 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan 7
Seri No.lu Tebliğ ile değiştirilmiş olup, bu değişiklik
sonrası Genel Uygulama Tebliğ’inin soz konusu bolumunde,
DİİB sahibi mukellefler tarafından bu belge
kapsamında uretilen malların, belge sahibi tarafından
doğrudan ihrac edilebileceği ya da 3065 sayılı Kanunun
11/1-c veya Gecici 17’nci maddeleri kapsamında
ihrac kaydıyla teslim edilebileceği ifade edilmekteydi.
Dolayısıyla DİİB sahibi mukellefin belge kapsamında
yurtici ve yurtdışından KDV odemeksizin temin ettiği
malları kullanarak urettiği malların, DİİB sahibi mukellef
tarafından KDV hesaplanarak (3065 sayılı Kanunun
11/1-c ve Gecici 17’nci maddeleri kapsamındaki
ihrac kaydıyla yapılan teslimler nedeniyle hesaplanan
KDV haric) teslimi mumkun değildi.
Tebliğin bahsi gecen bolumunde, buna rağmen,
DİİB kapsamında uretilen malların KDV hesaplanarak
(3065 sayılı Kanunun 11/1-c ve Gecici 17 nci maddeleri
kapsamındaki ihrac kaydıyla yapılan teslimler nedeniyle
hesaplanan KDV haric) teslim edilmesi
halinde, ihracatcılara bu teslimler nedeniyle yuklenilen
KDV’nin iadesinin yapılmayacağı belirtilmekteydi.
13/12/2016 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan 8
Seri No.lu Tebliğ ile yapılan değişiklikle beraber ise dış
ticaret sermaye şirketleri ile sektorel dış ticaret şirketleri
bu uygulama dışında tutulmuş ve sayılan bu şirketlerin
DİİB kapsamında uretilen malları KDV odeyerek satın
alması ve bu malları ihrac etmesi durumunda yuklendikleri
KDV’yi iade almaları mumkun kılınmıştı.
4.2. 11 Seri No.lu Tebliğ Sonrasındaki Duzenleme
15/02/2017 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan 11
Seri No.lu Tebliği ile Genel Uygulama Tebliği’nin yukarıda
bahsi gecen IV-A/1.5 bolumunde değişiklikler yapılarak
DİİB sahibi mukelleflerin belge kapsamında yurtici
ve yurtdışından KDV odemeksizin temin ettiği malları
kullanarak urettiği malların, DİİB sahibi mukellef tarafından
KDV hesaplanarak tesliminin mumkun olmadığına
ilişkin paragraf yururlukten kaldırılmıştır. Diğer bir
ifade ile 11 Seri No.lu Tebliğ ile yapılan değişiklik ile
VERGİ DUNYASI, YIL 36, SAYI 429, MAYIS 2017 87
DİİB kapsamında uretilen urunlerin ihracatcılara KDV
tahsil edilerek teslimi mumkun hale gelmiştir.
Genel Uygulama Tebliği’nin bahse konu paragrafı
tamamen yururlukten kaldırıldığı icin, herhangi bir sınırlama
olmaksızın DİİB sahibi mukelleflerden KDV
odeyerek mal teslim alan ihracatcılar bu malları ihrac
etmeleri durumunda yuklendikleri KDV’yi iade alabileceklerdir.
Örnek: DİİB sahibi mükellef (A), KDV ödemeksizin
1.000 TL bedelle yurtiçi ve yurtdışından temin ettiği (x)
hammaddesi ile (y) malını üretmiş ve üretilen (y) malının
tamamını Kanunun mükellef (B)’ye 3.000 TL +
KDV bedelle teslim etmiştir. Mükellef (B)’de satışı takip
eden ay içinde (y) malının tamamını ihraç etmiştir.
Bu durumda KDV ödeyerek teslim aldığı malları
ihraç eden mükellef (B) bu ihracata ilişkin yüklendiği
KDV’yi iade alabilecektir.
Örnek: DİİB sahibi mükellef (A) belge kapsamında
Şubat 2017’de 1.000.000 TL hammaddeyi KDV ödemeksizin
temin etmiş ve bu hammadde ile ürettiği mamulü
aynı ay ihracatçı mükellef (B)’ye 2.000.000 TL +
360.000 TL KDV bedelle satmıştır. Mükellef (A)’nın ilgili
üretim için hammadde dışındaki maliyeti 500.000 TL
olup buna ilişkin 90.000 TL KDV indirim konusu yapılmıştır.
Mükellef (B) de KDV ödeyerek aldığı yine Şubat
2017’de bu malı 3.000.000 TL bedelle ihraç etmiştir.
Mükellef (A)’nın Ocak 2017 KDV beyannamesinde
sonraki dönem devreden KDV tutarı 600.000 TL iken
mükellef (B)’nin ise ödenecek KDV’si bulunmaktadır.
Şubat ayında başka herhangi bir işlem olmadığı varsayımı
altında mükelleflerin Şubat ayı KDV beyanları
şu şekilde olacaktır:
11 Seri No.lu duzenleme ile birlikte ihracatcı mukellef
(B) tabloda sonraki doneme devreden KDV sutununda
yer alan ve ihracata ilişkin yuklendiği 360.000
TL’yi iade alabilecektir.
5. DİİB KAPSAMINDA TEMİN EDİLEN
GİRDİLERLE URETİLEN MALLARIN MADDE
11/1-C KAPSAMINDA İHRAC KAYITLI TESLİMİ
Onceki bolumlerde değinilen ve DİİB sahibi mukelleflerin
Gecici 17’nci madde kapsamında başka bir
DİİB sahibi mukellefe yaptıkları ihrac kayıtlı teslimler
nedeniyle iade alınabilecek KDV tutarının hesaplanmasına
ilişkin değişikliğe paralel olarak, 11/1-c kapsamında
yapılan ihrac kayıtlı teslimler nedeniyle iade
alınacak KDV hesaplaması da değiştirilmiştir.
Diğer bir ifadeyle, DİİB kapsamında KDV odemeksizin
yurtici ve yurtdışından satın aldığı girdileri
kullanarak urettiği malı 3065 sayılı Kanunun 11/1-c
maddesi kapsamında ihrac kayıtlı olarak teslim eden
bir mukellefin iade alacağı KDV tutarı, ihrac kayıtlı
teslim nedeniyle hesaplayıp tahsil etmediği KDV tutarından,
bu urun icin DİİB kapsamında aldığı girdiler
nedeniyle odemediği KDV tutarı duşuldukten sonra
kalan tutardan fazla olamayacağı yonundeki uygulama
da 11 Seri No.lu Tebliğ ile değiştirilmiştir.
Buna gore, DİİB kapsamında KDV odemeksizin
yurtici ve yurtdışından satın aldığı girdileri kullanarak
urettiği malı 3065 sayılı Kanunun 11/1-c maddesi kapsamında
ihrac kayıtlı olarak teslim eden bir mukellefin
iade alacağı KDV tutarı, ihrac kayıtlı teslim bedeli ile
DİİB kapsamında aldığı girdilerin bedeli arasındaki
farka genel vergi oranı uygulanmak suretiyle bulunacak
tutarı aşamayacaktır.
Diğer taraftan, iade alınabilecek KDV’nin hesaplama
yontemi değişerek uygulanan bu sınır dış ticaret
sermaye şirketleri ile sektorel dış ticaret şirketlerine
yapılan ihrac kaydıyla teslimlerde soz konusu değildir.
6. SONUC
11 Seri No.lu Tebliğ ile Genel Uygulama Tebliği’nde
yapılan değişiklerle birlikte DİİB kapsamından
KDV odenmeksizin temin edilen girdilerle uretilen
mamullerin yurticine KDV tahsil edilerek satılması
mumkun kılınmıştır. Boyle bir durumda KDV odeyerek
malı teslim alan mukellefin malı ihrac etmesi halinde
yuklendiği KDV’yi dış ticaret sermaye şirketleri
ya da sektorel dış ticaret şirketleri dışındaki ihracatcıların
iade alamamasına ilişkin hukum de değiştirilerek
ihracatcı mukellefler acısından soz konusu olan eşitsizlik
ortadan kaldırılmıştır.
Ote yandan, DİİB sahibi mukelleflerin belge kapsamında
KDV odemeksizin temin ettikleri girdilerle
urettikleri malları Kanunu’n Gecici 17’nci maddesi
kapsamında ihrac kayıtlı satması halinde iade alınabilecek
KDV ust sınırının hesaplamasına ilişkin yontem
değiştirilmiş ve boylece temin edilen girdiden daha
88 VERGİ DUNYASI, YIL 36, SAYI 429, MAYIS 2017
duşuk oranda KDV’ye tabi mal ureten mukellefler
aleyhine olan durum duzeltilmiştir.
KAYNAKCA
-3065 Sayılı Kdv Kanunu
-Katma Değer Vergisi Genel Uygulama Tebliği
-7 Seri No’lu Katma Değer Vergisi Genel Uygulama
Tebliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ
-8 Seri No’lu Katma Değer Vergisi Genel Uygulama
Tebliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ
-11 Seri No’lu Katma Değer Vergisi Genel Uygulama
Tebliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ
VERGİ DUNYASI, YIL 36, SAYI 429, MAYIS 2017 89