Hizmetlerimiz

BİRDEN FAZLA YATIRIM TEŞVİK BELGESİ OLMASI DURUMLARI

Birden Fazla Yatırım Teşvik Belgesine Bağlı Yatırımdan Kazanç Elde Edilmesi Halinde İndirimli Kurumlar Vergisi Nasıl Uygulanır?

Tarafından

Mart 15, 2018

2713

(GİB – ÖZELGE)

Konu: İndirimli Kurumlar Vergisi
İlgi: a) … tarihli özelge talep formunuz.
b) … tarihli dilekçeniz.

İlgi (a) ve (b)’de kayıtlı özelge talep formu ve dilekçelerinizde, fabrikanızda üretilen binek otomobillerin satışı faaliyetiyle uğraşıldığı, üretim verimliliğini arttırmak, ürün modernizasyonu ve çeşitliliğini sağlamak amacıyla yapmış olduğunuz makine teçhizat yatırımlarının yatırım teşvik belgeleri kapsamında gerçekleştirildiği, şirketinizin hâlihazırda bir adet kapaması yapılmış yatırım indirimine tabi… tarih ve… sayılı Yatırım Teşvik Belgesi ve iki adet de devam etmekte olan indirimli kurumlar vergisine tabi … tarih ve … sayılı, … tarih ve … sayılı Yatırım Teşvik Belgesi bulunduğu, … tarih ve … sayılı Yatırım Teşvik Belgesine bağlı yatırımın devam ettiği, söz konusu belge ile ilgili Ekonomi Bakanlığından iki yıl uzatma süresi alındığı, bu yatırım ile ilgili 2010 yılından itibaren kazanç elde edilmeye başlandığı ve ilgili kazancın 2013 yılında da elde edilmeye devam ettiği, … tarih ve … sayılı Yatırım Teşvik Belgesine bağlı yatırımın ise devam etmekte olduğu ve bu yatırım ile ilgili Eylül 2013 tarihinden itibaren kazanç elde edilmeye başlandığı belirtilmiş olup;

– İndirimli kurumlar vergisine tabi iki adet Yatırım Teşvik Belgesinin de geçici vergi ve kurumlar vergisi döneminde uygulanıp uygulanmayacağı, uygulanması durumunda her iki teşvik belgesine ait indirimli kurumlar vergisinin vergi matrahından aynı anda düşülüp düşülemeyeceği,
– İndirimli kurumlar vergisine tabi iki adet Yatırım Teşvik Belgesinde belirtilen yatırım harcamalarını ayrı ayrı toplam amortismana tabi sabit kıymetlere oranlayıp bu oran nispetinde hesaplanan indirimli kurumlar vergisinin geçici vergi veya kurumlar vergisi döneminde kullanılmasında önceliğin hangi teşvik belgesine verileceği ya da her iki teşvik belgesine ait indirimli kurumlar vergisinin matrahtan aynı anda düşülüp düşülemeyeceği,
– İki adet Yatırım Teşvik Belgesi ile ilgili indirimli kurumlar vergisi hesaplaması yaparken birini yatırım harcamalarının toplam amortismana tabi sabit kıymetlere oranına göre; diğerinin de ürün satış karlılığına göre hesaplanması durumunda her iki yöntemin de aynı anda kurumlar vergisi beyanname döneminde uygulanıp uygulanamayacağı,
– İndirimli kurumlar vergisine tabi yatırım teşvik belgesinin kullanılması halinde kullanılamayan yatırım indirimi hakkının ileriki yıllara taşınıp taşınamayacağı
hususlarında Başkanlığımız görüşü talep edilmektedir.

Kurumlar Vergisi Kanununun 32/A maddesinde;

“(1) Finans ve sigortacılık sektörlerinde faaliyet gösteren kurumlar, iş ortaklıkları, taahhüt işleri, 16.07.1997 tarihli ve 4283 sayılı Kanun ile 08.06.1994 tarihli ve 3996 sayılı Kanun kapsamında yapılan yatırımlar ile rödovans sözleşmelerine bağlı olarak yapılan yatırımlar hariç olmak üzere, bu maddenin ikinci fıkrasında belirtilen ve Ekonomi Bakanlığı tarafından teşvik belgesine bağlanan yatırımlardan elde edilen kazançlar, yatırımın kısmen veya tamamen işletilmesine başlanılan hesap döneminden itibaren yatırıma katkı tutarına ulaşıncaya kadar indirimli oranlar üzerinden kurumlar vergisine tabi tutulur.

(2) Bu maddenin uygulamasında yatırıma katkı tutarı, indirimli kurumlar vergisi uygulanmak suretiyle tahsilinden vazgeçilen vergi yoluyla yatırımların Devletçe karşılanacak tutarını, bu tutarın yapılan toplam yatırıma bölünmesi suretiyle bulunacak oran ise yatırıma katkı oranını ifade eder. Bakanlar Kurulu;

c) Yatırıma başlanan tarihten itibaren bu maddeye göre hesaplanacak yatırıma katkı tutarına mahsuben, toplam yatırıma katkı tutarının %50 sini ve gerçekleştirilen yatırım harcaması tutarını geçmemek üzere; yatırım döneminde kurumun diğer faaliyetlerinden elde edilen kazançlarına indirimli kurumlar vergisi oranı uygulatmak suretiyle yatırıma katkı tutarını kısmen kullandırmaya, bu oranı her bir il grubu için sıfıra kadar indirmeye veya %80’e kadar artırmaya,
yetkilidir.

(4) Tevsi yatırımlarda, elde edilen kazancın işletme bütünlüğü çerçevesinde ayrı hesaplarda izlenmek suretiyle tespit edilebilmesi halinde, indirimli oran bu kazanca uygulanır. Kazancın ayrı bir şekilde tespit edilememesi halinde ise indirimli oran uygulanacak kazanç, yapılan tevsi yatırım tutarının, dönem sonunda kurumun aktifine kayıtlı bulunan toplam sabit kıymet tutarına (devam eden yatırımlara ait tutarlar da dahil) oranlanması suretiyle belirlenir. Bu hesaplama sırasında işletme aktifinde yer alan sabit kıymetlerin kayıtlı değeri, yeniden değerlenmiş tutarları ile dikkate alınır. İndirimli oran uygulamasına yatırımın kısmen veya tamamen faaliyete geçtiği geçici vergi döneminde başlanır…”
hükümlerine yer verilmiştir.

İndirimli kurumlar vergisi uygulanacak kazançların ayrı hesaplarda takip edilmesi gerekmektedir. Ancak, kazancın ayrı olarak takibine imkan bulunmayan hallerde indirimli kurumlar vergisi oranının uygulanacağı kazanç, yapılan yatırım tutarının dönem sonunda kurumun aktifine kayıtlı bulunan toplam sabit kıymet tutarına (devam eden yatırımlara ait tutarlar da dahil) oranlanması suretiyle belirlenecektir.

Bu hüküm ve açıklamalara göre;
– İki adet Yatırım Teşvik Belgesine bağlı yatırımdan kazanç elde edilmesi durumunda, her iki kazanca da yatırım teşvik belgesinde belirtilen oranlarda indirimli kurumlar vergisi uygulanması mümkündür.

İlgili dönem safi kurum kazancının, 2009/15199 ve 2012/3305 sayılı BKK’ya göre düzenlenmiş iki ayrı yatırım teşvik belgesi kapsamında bir hesap döneminde elde edilen toplam kazançtan düşük olması halinde, her iki yatırım teşvik belgesi kapsamında ayrı ayrı elde edilen kazancın bu yatırımlardan elde edilen toplam kazanca oranının safi kurum kazancına uygulanması suretiyle, bu teşvik belgelerinde yer alan indirim oranlarına göre indirimli kurumlar vergisi uygulanması gerekmektedir.

– Kurumlar Vergisi Kanununun 32/A maddesinin dördüncü fıkrası hükmünün uygulanmasında, indirimli kurumlar vergisi uygulanacak kazancın işletme bütünlüğü içinde ayrı hesaplarda izlenmek suretiyle tespitinin mümkün olduğu hallerde kazanç ayrı hesaplarda takip edilecek, kazancın bu şekilde belirlenmesine imkân bulunmayan hallerde ise kazanç oranlama yapılmak suretiyle tespit edilecektir. Dolayısıyla indirimli kurumlar vergisi oranı uygulanacak kazancın oranlama yapılmak suretiyle belirlenmesi seçimlik bir hak olmayıp indirimli kurumlar vergisi uygulanacak kazancın şirketinizce tespit edilmesi esastır.
Buna göre, yatırım teşvik belgesine bağlı yatırımların birisinden elde edilen kazancın ayrı hesaplarda takip edilmek suretiyle belirlenmesi; bu şekilde tespite imkân bulunmayan ve diğer yatırım teşvik belgesinden elde edilen kazancın ise oranlama yapılmak suretiyle tespiti mümkündür.
– Ayrıca, yatırım indirimi istisnası beyanname üzerinde indirimli kurumlar vergisi uygulamasından önce dikkate alındığından, indirimli kurumlar vergisi dolayısıyla yatırım indiriminin kullanılamaması durumu söz konusu olmayacaktır.

Özelge: İndirimli Kurumlar Vergisi hk.
Sayı:
64597866-125[32/A-2014]-108
Tarih:
14/07/2014
T.C.
GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI
BÜYÜK MÜKELLEFLER VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI
Mükellef Hizmetleri Grup Müdürlüğü
Sayı : 64597866-125[32/A-2014]-108 14/07/2014
Konu : İndirimli Kurumlar Vergisi
İlgi : a) ... tarihli özelge talep formunuz.
b) ... tarihli dilekçeniz.
İlgi (a) ve (b)'de kayıtlı özelge talep formu ve dilekçelerinizde, fabrikanızda üretilen binek
otomobillerin satışı faaliyetiyle uğraşıldığı, üretim verimliliğini arttırmak, ürün modernizasyonu ve
çeşitliliğini sağlamak amacıyla yapmış olduğunuz makine teçhizat yatırımlarının yatırım teşvik
belgeleri kapsamında gerçekleştirildiği, şirketinizin halihazırda bir adet kapaması yapılmış yatırım
indirimine tabi ... tarih ve ... sayılı Yatırım Teşvik Belgesi ve iki adet de devam etmekte olan
indirimli kurumlar vergisine tabi ... tarih ve ... sayılı, ... tarih ve ... sayılı Yatırım Teşvik Belgesi
bulunduğu, ... tarih ve ... sayılı Yatırım Teşvik Belgesine bağlı yatırımın devam ettiği, söz konusu
belge ile ilgili Ekonomi Bakanlığından iki yıl uzatma süresi alındığı, bu yatırım ile ilgili 2010
yılından itibaren kazanç elde edilmeye başlandığı ve ilgili kazancın 2013 yılında da elde edilmeye
devam ettiği, ... tarih ve ... sayılı Yatırım Teşvik Belgesine bağlı yatırımın ise devam etmekte olduğu
ve bu yatırım ile ilgili Eylül 2013 tarihinden itibaren kazanç elde edilmeye başlandığı belirtilmiş
olup;
- İndirimli kurumlar vergisine tabi iki adet Yatırım Teşvik Belgesinin de geçici vergi ve
kurumlar vergisi döneminde uygulanıp uygulanmayacağı, uygulanması durumunda her iki
teşvik belgesine ait indirimli kurumlar vergisinin vergi matrahından aynı anda düşülüp
düşülemeyeceği,
- İndirimli kurumlar vergisine tabi iki adet Yatırım Teşvik Belgesinde belirtilen yatırım
harcamalarını ayrı ayrı toplam amortismana tabi sabit kıymetlere oranlayıp bu oran
nispetinde hesaplanan indirimli kurumlar vergisinin geçici vergi veya kurumlar vergisi
döneminde kullanılmasında önceliğin hangi teşvik belgesine verileceği ya da her iki teşvik
belgesine ait indirimli kurumlar vergisinin matrahtan aynı anda düşülüp düşülemeyeceği,
- İki adet Yatırım Teşvik Belgesi ile ilgili indirimli kurumlar vergisi hesaplaması yaparken
birini yatırım harcamalarının toplam amortismana tabi sabit kıymetlere oranına göre;
diğerinin de ürün satış karlılığına göre hesaplanması durumunda her iki yöntemin de aynı
anda kurumlar vergisi beyanname döneminde uygulanıp uygulanamayacağı,
- İndirimli kurumlar vergisine tabi yatırım teşvik belgesinin kullanılması halinde
kullanılamayan yatırım indirimi hakkının ileriki yıllara taşınıp taşınamayacağı
hususlarında Başkanlığımız görüşü talep edilmektedir.
Kurumlar Vergisi Kanununun 32/A maddesinde;
"(1) Finans ve sigortacılık sektörlerinde faaliyet gösteren kurumlar, iş ortaklıkları, taahhüt işleri,
16/7/1997 tarihli ve 4283 sayılı Kanun ile 8/6/1994 tarihli ve 3996 sayılı Kanun kapsamında yapılan
yatırımlar ile rödovans sözleşmelerine bağlı olarak yapılan yatırımlar hariç olmak üzere, bu
maddenin ikinci fıkrasında belirtilen ve Ekonomi Bakanlığı tarafından teşvik belgesine bağlanan
yatırımlardan elde edilen kazançlar, yatırımın kısmen veya tamamen işletilmesine başlanılan hesap
döneminden itibaren yatırıma katkı tutarına ulaşıncaya kadar indirimli oranlar üzerinden kurumlar
vergisine tabi tutulur.
(2) Bu maddenin uygulamasında yatırıma katkı tutarı, indirimli kurumlar vergisi uygulanmak
suretiyle tahsilinden vazgeçilen vergi yoluyla yatırımların Devletçe karşılanacak tutarını, bu tutarın
yapılan toplam yatırıma bölünmesi suretiyle bulunacak oran ise yatırıma katkı oranını ifade eder.
Bakanlar Kurulu;
c) Yatırıma başlanan tarihten itibaren bu maddeye göre hesaplanacak yatırıma katkı tutarına
mahsuben, toplam yatırıma katkı tutarının %50 sini ve gerçekleştirilen yatırım harcaması tutarını
geçmemek üzere; yatırım döneminde kurumun diğer faaliyetlerinden elde edilen kazançlarına
indirimli kurumlar vergisi oranı uygulatmak suretiyle yatırıma katkı tutarını kısmen kullandırmaya,
bu oranı her bir il grubu için sıfıra kadar indirmeye veya %80'e kadar artırmaya,
yetkilidir.
(4) Tevsi yatırımlarda, elde edilen kazancın işletme bütünlüğü çerçevesinde ayrı hesaplarda
izlenmek suretiyle tespit edilebilmesi halinde, indirimli oran bu kazanca uygulanır. Kazancın ayrı
bir şekilde tespit edilememesi halinde ise indirimli oran uygulanacak kazanç, yapılan tevsi yatırım
tutarının, dönem sonunda kurumun aktifine kayıtlı bulunan toplam sabit kıymet tutarına (devam
eden yatırımlara ait tutarlar da dahil) oranlanması suretiyle belirlenir. Bu hesaplama sırasında
işletme aktifinde yer alan sabit kıymetlerin kayıtlı değeri, yeniden değerlenmiş tutarları ile dikkate
alınır. İndirimli oran uygulamasına yatırımın kısmen veya tamamen faaliyete geçtiği geçici vergi
döneminde başlanır..."
hükümlerine yer verilmiştir.
İndirimli kurumlar vergisi uygulanacak kazançların ayrı hesaplarda takip edilmesi gerekmektedir.
Ancak, kazancın ayrı olarak takibine imkan bulunmayan hallerde indirimli kurumlar vergisi oranının
uygulanacağı kazanç, yapılan yatırım tutarının dönem sonunda kurumun aktifine kayıtlı bulunan
toplam sabit kıymet tutarına (devam eden yatırımlara ait tutarlar da dahil) oranlanması suretiyle
belirlenecektir.
Bu hüküm ve açıklamalara göre;
- İki adet Yatırım Teşvik Belgesine bağlı yatırımdan kazanç elde edilmesi durumunda, her iki
kazanca da yatırım teşvik belgesinde belirtilen oranlarda indirimli kurumlar vergisi uygulanması
mümkündür.
İlgili dönem safi kurum kazancının, 2009/15199 ve 2012/3305 sayılı BKK'ya göre düzenlenmiş iki
ayrı yatırım teşvik belgesi kapsamında bir hesap döneminde elde edilen toplam kazançtan düşük
olması halinde, her iki yatırım teşvik belgesi kapsamında ayrı ayrı elde edilen kazancın bu
yatırımlardan elde edilen toplam kazanca oranının safi kurum kazancına uygulanması suretiyle, bu
teşvik belgelerinde yer alan indirim oranlarına göre indirimli kurumlar vergisi uygulanması
gerekmektedir.
- Kurumlar Vergisi Kanununun 32/A maddesinin dördüncü fıkrası hükmünün uygulanmasında,
indirimli kurumlar vergisi uygulanacak kazancın işletme bütünlüğü içinde ayrı hesaplarda
izlenmek suretiyle tespitinin mümkün olduğu hallerde kazanç ayrı hesaplarda takip edilecek,
kazancın bu şekilde belirlenmesine imkan bulunmayan hallerde ise kazanç oranlama yapılmak
suretiyle tespit edilecektir. Dolayısıyla indirimli kurumlar vergisi oranı uygulanacak kazancın
oranlama yapılmak suretiyle belirlenmesi seçimlik bir hak olmayıp indirimli kurumlar vergisi
uygulanacak kazancın şirketinizce tespit edilmesi esastır.
Buna göre, yatırım teşvik belgesine bağlı yatırımların birisinden elde edilen kazancın ayrı
hesaplarda takip edilmek suretiyle belirlenmesi; bu şekilde tespite imkan bulunmayan ve diğer
yatırım teşvik belgesinden elde edilen kazancın ise oranlama yapılmak suretiyle tespiti mümkündür.
- Ayrıca, yatırım indirimi istisnası beyanname üzerinde indirimli kurumlar vergisi
uygulamasından önce dikkate alındığından, indirimli kurumlar vergisi dolayısıyla yatırım
indiriminin kullanılamaması durumu söz konusu olmayacaktır.
Bilgi edinilmesini rica ederim.
(*) Bu Özelge 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 413 .maddesine dayanılarak verilmiştir.
(**) İnceleme, yargı ya da uzlaşmada olduğu halde bu konuya ilişkin olarak yanlış bilgi verilmiş ise
bu özelge geçersizdir.
(***) Talebiniz üzerine tayin edilmiş olan bu özelgeye uygun işlem yapmanız hâlinde, bu fiilleriniz
dolayısıyla vergi tarh edilmesi icap ederse, tarafınıza vergi cezası kesilmeyecek ve tarh edilen vergi
için gecikme faizi hesaplanmayacaktır.

Yatırım Teşvik Sisteminde Örneklerle İndirimli Kurumlar Vergisi Uygulaması

Eki 24, 2019

Haberler

Ülkemizde 1995 - 2009 yılları arasında bölge ve sektör ayrımı yapılmaksızın belirli bir büyüklüğün üzerindeki tüm yatırımlara hitap eden "genel teşvik sistemi" uygulanmış, 2009 ve sonraki yıllarda yayımlanan Yatırımlarda Devlet Yardımları Hakkındaki Kararlar ile yeni teşvik sistemine geçilmiştir.

2012/3305 Sayılı BKK Çerçevesinde Yeni teşvik sisteminin amacı;

Bölgesel gelişmişlik farklılıklarını gidermek,
Desteklenecek sektörleri, bölgelerin koşullarına ve rekabet avantajlarına uygun biçimde belirleyerek kümelenme yaklaşımının gelişmesine katkı sağlamak,
Uluslararası rekabet gücünü artıracak ve teknoloji ile araştırma-geliştirme içeriği yüksek büyük ölçekli yatırımları özendirmek

olarak belirlenmiştir.

Buna göre yatırım teşvik mevzuatının temel amacı bölgesel gelişmişlik farklılıklarını gidermek ve katma değeri yüksek ithalat bağımlılığı az üretim yapısına geçmek olarak özetlenebilir.

Yeni Teşvik sistemi; genel, bölgesel ve stratejik yatırımların teşviki uygulamalarından oluşmaktadır.

Bunun yanında 11. Kalkınma Planı'nda, Teknoloji Odaklı Sanayi Hamlesi Programı kapsamında, öncelikli sektörlere ilişkin açıklanacak öncelikli ürün listesindeki ürünlerin üretiminin destekleneceği, Bakanlık tarafından belirlenen kriterleri sağlayan yatırım projelerinden uygun görülenlerin, "stratejik yatırım" olarak desteklenmesine karar verileceği açıklanmıştır.

Yeni teşvik sisteminin amaçlarına paralel olarak Yatırımlarda Devlet Yardımları Hakkında Kararlar kapsamında iller sosyo-ekonomik gelişmişlik seviyeleri dikkate alınarak altı bölgeye ayrılmış, 1. Bölgeden 6. Bölgeye doğru gittikçe teşvik oranları ve süreleri artmaktadır.

Yatırımların teşvik ve destek unsurlarından yararlanabilmesi teşvik belgesi alınmasına bağlanmıştır.

Teşvik belgesi, yatırımın karakteristik değerlerini ihtiva eden, yatırımın bu değerler ve tespit edilen şartlara uygun olarak gerçekleştirilmesi halinde üzerinde kayıtlı destek unsurlarından istifade imkânı sağlayan bir belge olup Kararın amaçlarına uygun olarak gerçekleştirilecek yatırımlar için yatırımcıların müracaatı sonrasında Sanayi ve Teknoloji Bakanlığınca düzenlenir.

Yatırım teşvik belgesine bağlı yatırımlardan elde edilen kazançlara indirimli kurumlar vergisi oranı uygulanması Kurumlar Vergisi Kanunu'na 32/A maddesinin eklenmesi suretiyle mevzuatımıza girmiştir.

Ayrıca İndirimli Kurumlar Vergisinin uygulanmasına ilişkin 10 Seri Numaralı Kurumlar Vergisi Genel Tebliği yayınlanmıştır.

İlgili kanun maddesi ve tebliğde gerekli açıklamalar yapılmış olmasına rağmen indirimli kurumlar vergisi uygulamasını uygulayanlar tarafında halen gri alanlar olduğu görülmekte olup İdare özelgeler yolu ile belirsizliklere çözüm getirmeye çalışmaktadır.

Çalışmamızın konusunu, İndirimli Kurumlar Vergisi müessesesinin, mükellefler nezdinde en çok tartışılan, karmaşık ve kafa karışıklığına yol açan konular hakkında verilen özelgelere ilişkin soru ve cevaplar oluşturmaktadır.

1. Birden çok teşvik belgesi olduğunda hangi teşvik belgesine öncelik verilecek?

Şirketler aynı dönem içerisinde birden çok yatırım yapabilmekte, gerekli şartlar sağlandığı takdirde her bir yatırım için yatırım teşvik belgesi alabilmektedir. Birden çok teşvik belgesi olduğu takdirde ise hangisine öncelik verileceği konusunda herhangi bir kısıtlama olmayıp şirketlerin kararına bırakılmıştır.

"2012/3305 sayılı BKK'ya göre düzenlenmiş birden fazla yatırım teşvik belgeniz bulunması halinde, indirimli kurumlar vergisi uygulanabilecek diğer faaliyetlerden elde edilen kazancınızın yetersiz olması durumunda hangi teşvik belgesine öncelik verileceği şirketinizce serbestçe belirlenebilecek olup, belirlenen teşvik belgesinde yer alan vergi indirim oranına göre indirimli kurumlar vergisi uygulanması gerekmektedir." (Bursa VDB 03/04/2014 Tarih ve 17192610-125[ÖZG-13/7]-91 Sayılı Özelgesi)

2. "Yatırım Dönemi" ifadesinden ne anlaşılmalı?

"Yatırım dönemi" ifadesinden, yatırıma fiilen başlanıldığı tarihi içeren geçici vergilendirme döneminin başından tamamlama vizesi yapılması amacıyla Ekonomi Bakanlığına müracaat tarihini içeren geçici vergilendirme döneminin son gününe kadar olan sürenin anlaşılması; yatırımın fiilen tamamlandığı tarihin, tamamlama vizesinin yapılmasına ilişkin olarak Ekonomi Bakanlığına müracaat tarihinden önceki bir geçici vergilendirme dönemine isabet etmesi halinde ise yatırımın fiilen tamamlandığı tarihi içeren geçici vergilendirme döneminin son gününün dikkate alınması gerekmektedir." (Bursa VDB 03/04/2014 Tarih ve 17192610-125[ÖZG-13/7]-91 Sayılı Özelgesi)

3. Yatırımın kısmen faaliyete geçtiği zamanda (Deneme üretimleri ve bunların satışı ) indirimli kurumlar vergisinden nasıl yararlanılabilir?

(Bursa VDB 03/04/2014 Tarih ve 17192610-125[ÖZG-13/7]-91 Sayılı Özelgesi)

4. İki yatırım teşvik belgesi olan şirket, iki belgeye de indirimli kurumlar vergisi uygulayabilir mi?

"İki adet Yatırım Teşvik Belgesine bağlı yatırımdan kazanç elde edilmesi durumunda, her iki kazanca da yatırım teşvik belgesinde belirtilen oranlarda indirimli kurumlar vergisi uygulanması mümkündür." (Büyük Mükelefler VDB 14/07/2014 Tarih ve 64597866-125[32/A-2014]-108 Sayılı Özelgesi)

5. İki adet yatırım teşvik belgesi bulunan şirket için indirimli kurumlar vergisi hesaplaması yapılırken birinin kazancını ayrı hesaplarda diğerinin kazancını ise oranlama yöntemi ile hesaplamak mümkün müdür?

Yatırımdan elde edilen kazancın ayrı hesaplarda izlenerek ilgili kazanca indirimli Kurumlar Vergisi uygulanması gerekmektedir. Ancak Kazancın ayrı hesaplarda takip edilmesine imkân bulunmayan hallerde tevsi yatırımlar için oranlama yöntemi ile yatırıma isabet eden kazanç hesaplanabilmektedir. Oranın her yıl ve geçici vergi dönemleri için ayrı ayrı tespit edilmesi gerekmektedir.

Oranlama Yöntemi;

Tevsi Yatırım Tutarı ( Fiili Harcama )

----------------------------------------------------------

Aktife Kayıtlı Bulunan Amortismana

Tabi Toplam Sabit Kıymetlerin Maliyet Bedeli

(Devam eden yatırımlara ait tutarlar da dâhil)

"Kurumlar Vergisi Kanununun 32/A maddesinin dördüncü fıkrası hükmünün uygulanmasında, indirimli kurumlar vergisi uygulanacak kazancın işletme bütünlüğü içinde ayrı hesaplarda izlenmek suretiyle tespitinin mümkün olduğu hallerde kazanç ayrı hesaplarda takip edilecek, kazancın bu şekilde belirlenmesine imkan bulunmayan hallerde ise kazanç oranlama yapılmak suretiyle tespit edilecektir. Dolayısıyla indirimli kurumlar vergisi oranı uygulanacak kazancın oranlama yapılmak suretiyle belirlenmesi seçimlik bir hak olmayıp indirimli kurumlar vergisi uygulanacak kazancın şirketinizce tespit edilmesi esastır. Buna göre, yatırım teşvik belgesine bağlı yatırımların birisinden elde edilen kazancın ayrı hesaplarda takip edilmek suretiyle belirlenmesi; bu şekilde tespite imkan bulunmayan ve diğer yatırım teşvik belgesinden elde edilen kazancın ise oranlama yapılmak suretiyle tespiti mümkündür." (Büyük Mükellefler VDB 14/07/2014 Tarih ve 64597866-125[32/A-2014]-108 Sayılı Özelgesi)

6. İndirimli kurumlar vergisi uygulamasına tabi yatırım teşvik belgesinin kullanılması halinde "yatırım indirimi" hakkı ileriki tarihe taşınabilir mi?

"Yatırım indirimi istisnası beyanname üzerinde indirimli kurumlar vergisi uygulamasından önce dikkate alındığından, indirimli kurumlar vergisi dolayısıyla yatırım indiriminin kullanılamaması durumu söz konusu olmayacaktır." (Büyük Mükellefler VDB 14/07/2014 Tarih ve 64597866-125[32/A-2014]-108 Sayılı Özelgesi)

7. Yatırım Teşvik Belgesi türü "komple yeni yatırım" olarak verilmiş ancak mühendislerimiz tarafından yapılan incelemede kapasite artışımızın % 100 değil % 32 gerçekleştiği ve yatırım türümüzün "tevsi yatırım" olduğu düşünüldüğü bu sebepten yatırımdan elde edilen kazancın yatırım tutarının, yalnızca ilgili işletme biriminin aktifinde yer alan toplam sabit kıymet tutarına oranlanması yoluyla bulunması mümkün müdür?

Yatırımdan elde edilen kazancın ayrı hesaplarda izlenemediği durumlarda oranlama yöntemi ile kazancın hesaplanabilmesi "tevsi" yatırımlar için söz konusu olup "komple yeni yatırımlar" için oranlama yöntemi uygulanamamaktadır.

İşletmelerin faaliyet alanları arttıkça ya da genişledikçe muhasebe işlemleri sayısı artmakta, finansal bilgi ise daha karmaşık ve daha sofistike hale gelmekte olup işlemlerin ayrıştırılması zorlaşmaktadır.

Buradan hareket ile "komple yeni yatırımlar" içinde oranlama yönteminin kullanılabilmesi konusuna açıklık getirilmesi gerekmektedir.

"Teşvik belgesi müracaatlarının değerlendirilmesi önceden Hazine Müsteşarlığı tarafından yapılırken 03.06.2011 tarih ve 637 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin yürürlüğe girmesinden sonra da Ekonomi Bakanlığı tarafından yapılmakta olup yatırımınız ilgili yatırım teşvik belgenizde "komple yeni yatırım" olarak değerlendirilmiştir. Söz konusu yatırımınız, yatırım teşvik belgenize istinaden indirimli kurumlar vergisi uygulamasında da komple yeni yatırım olarak dikkate alınacak olup yatırımınızın cinsi konusundaki itirazlarınızın bu Kuruma yapılması gerekmektedir." (Kocaeli VDB 28/02/2012 Tarih ve B.07.1.GİB.4.41.15.01-KVK-2011/7-54 Sayılı Özelgesi)

8. Tevsi yatırımlarda kazancın hesaplanması yönteminde hangi sabit kıymet tutarları dikkate alınacaktır?

Aşağıya eklediğimiz özelgede de belirtildiği üzere Gelir İdaresi Başkanlığı'nın bu konudaki genel eğilimi "toplam sabit kıymet tutarı" kavramının "amortisman öncesi brüt tutarı" ifade ettiği yönündedir.

Bu yaklaşım teşvik sisteminin etkinliğini önemli ölçüde azaltmakta ve hâlihazırda birçok teşvik belgeli tevsi yatırımda bu durum ciddi bir ihtilaf konusu olmaya devam etmektedir. Bu nedenle hak edilen kurumlar vergisi teşvikinden yararlanma on yıllarla ifade edilen sürelere yayılabilmektedir.

"Tevsi yatırımlarda, dönem sonunda kurumun aktifine kayıtlı bulunan sabit kıymet tutarının hesabında bu kıymetlerin birikmiş amortismanlar düşülmeden önceki brüt tutarlarının dikkate alınması, "sabit kıymet" ifadesinden de Vergi Usul Kanununun 313 üncü maddesi uyarınca amortisman mevzuunu oluşturan iktisadi kıymetlerin anlaşılması, dolayısıyla arazi-arsa ve amortismana tabi olmayan diğer kıymetlerle ilgili harcamaların indirimli kurumlar vergisinden yararlanacak kazancın tespitinde dikkate alınmaması gerekmektedir." (Kocaeli VDB 28/02/2012 Tarih ve B.07.1.GİB.4.41.15.01-KVK-2011/7-54 Sayılı Özelgesi)

9. İlk yıl aktifleştirilmesi zorunlu ve diğer yıllar ihtiyari olan finansman giderleri ile kur farkları yatırıma katkı tutarının tespitinde dikkate alınacak mı?

Gelir İdaresi Başkanlığı'nın bu konudaki görüşü "kur farkı ve finansman giderlerinin" vergi indirimine esas yatırıma katkı tutarının hesaplanmasına dikkate alınmayacağı yönündedir.

Ancak Yatırım Teşvik Mevzuatında yatırım maliyetine dâhil edilmeyecek harcamalar 15.06.2012 tarih ve 2012/3305 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı'nın "vergi indirimi" başlıklı 15/6 hükmünde düzenlenmiştir.

Bu kapsamda vergi desteğinden yararlanamayacak harcamalar SINIRLI SAYMA metodu ile mevzuatta belirlenmiş olup aşağıdaki şekildedir.

arazi,
arsa,
royalti,
yedek parça,
amortismana tâbi olmayan diğer harcamalar.

Yapılan düzenlemenin mefhumu muhalifinden konuya bakıldığında, tahdidi olarak sayılan harcama kalemleri (arazi, arsa, royalti, yedek parça ve amortismana tâbi olmayan harcamalar) dışında yer alan harcamaların vergi indirimi desteğinden yararlanabileceği ve dolayısıyla da yatırıma katkı tutarının hesaplanmasında dikkate alınabileceği açıktır.

"Yatırımların finansmanında kullanılan kredilere ilişkin faiz giderleri ile yurt dışından döviz kredisi ile sabit kıymet ithal edilmesi nedeniyle ortaya çıkan kur farklarının, aktifleştirme tarihine kadar olan kısmının maliyete intikal ettirilmesi; aktifleştirildikten sonraki döneme ilişkin olanların ise seçimlik hak olarak doğrudan gider yazılması veya maliyete intikal ettirilmek suretiyle amortismana tabi tutulması mümkün bulunmakta olup 163 ve 334 seri no.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğlerinde yapılan açıklamaların dikkate alınması gerekmektedir.

Öte yandan faiz giderleri ve kur farkları, indirimli kurumlar vergisine esas olan yatırıma katkı tutarını değiştirmeyecek, Ekonomi Bakanlığının teşvik belgesine göre belirlenen indirimli kurumlar vergisine esas yatırıma katkı tutarı finansman giderleri dolayısıyla artmayacak veya azalmayacaktır." (İzmir VDB 17/07/2014 Tarih ve 84098128-125[32A-201322]-436 Sayılı Özelgesi)

10. Tevsi yatırımlarda sabit kıymet oranlaması her yıl için ayrı ayrımı hesaplanacak? Yoksa aktife alınma yılında yapılan oranlama sonraki yıllarda da kullanılacak mı?

"Tevsi yatırımlarda elde edilen kazancın ayrı bir şekilde tespitinin mümkün olmaması halinde, indirimli oran uygulanacak kazancın hesaplanmasında tevsi yatırım tutarının dönem sonunda kurumun aktifine kayıtlı bulunan toplam sabit kıymet tutarına oranlanması suretiyle belirlenen oranın her yıl ayrı ayrı tespit edilerek uygulanması gerekmektedir." (Kocaeli VDB 28/02/2012 Tarih ve B.07.1.GİB.4.41.15.01-KVK-2011/7-54 Sayılı Özelgesi) Uğur Kam https://www.kpmgvergi.com